Om te voldoen aan de vraag van de markt bleek het vaak nodig te zijn om lichtere koolwaterstoffen te maken. De waarde van lichte koolwaterstoffen werd veel hoger dan die van zwaardere. Daarom was het nodig koolwaterstoffen te converteren.
Om tot de gewenste, lichtere koolwaterstoffen te komen zijn de volgende processen beschikbaar:
thermisch kraken
katalytisch kraken
hydrocracking
De producten na deze processen zijn de gewenste lichte koolwaterstoffen en als restproduct een deel zeer zware koolwaterstoffen, waaronder asfalt. Na het kraken worden de nieuw gecreëerde mengsels van stoffen opnieuw gedestilleerd, waardoor de diverse lichte koolwaterstoffen worden gescheiden. De drie bovenstaande processen worden hier toegelicht:
Thermisch kraken is het splitsen van zwaardere koolwaterstoffen met behulp van warmte. In kleinere, lichtere koolwaterstoffen zijn temperaturen van 900 graden en een hoge druk gebruikelijk. Tevens wordt een hoge druk gerealiseerd.
Bij katalytisch kraken vindt het kraken plaats met behulp van een katalysator. Dit zijn vaste deeltjes die op een gas- of vloeistofstroom worden gecirculeerd in het systeem (zgn. fluïdebed).
Hydrocracking is een vorm van katalytisch kraken, met behulp van waterstof. De temperaturen zijn hier lager dan bij het katalytisch en thermisch kraken. Tevens is de druk veel hoger.
Door combinatie van deze technieken in een raffinaderij ontstaat een flexibele productie van diverse lichte koolwaterstoffen.
In de loop der tijd zijn kraakprocessen in studies verder ontwikkeld om meer (residu)stromen waardevoller te maken. Dit wordt "dieper" kraken genoemd. Voor hydrocracking heeft dit geleid tot de HyCon technologie van Shell. Tenslotte heeft Exxo het thermisch kraken verder ontwikkeld voor zware conversie en diep kraken in de Flexicoker technologie.
Bij catalytic reforming worden kleinere koolwaterstoffen geconverteerd naar grotere. Hierbij wordt gebruik gemaakt van een inert metaal (meestal platina) als katalysator. Producten zijn aromaten (stoffen die benzeenring(en) bevatten) en waterstof. De waterstof is een bijproduct, maar is nodig voor hydrotreating.
Alkalytion wijzigt de structuur van koolwaterstoffen. Benzine vereist een hoog octaangetal. Een benzinemotor gaat snel kapot indien benzine een laag octaangetal heeft. De berekening van het octaangetal van een stof is ingewikkeld. Er zijn een aantal stoffen die dit octaangetal doen verhogen. Deze worden geproduceerd met alkalytion.